جماران ، از دامنه سلسله ارتفاعات البرز، تهران آغاز می شود و در مفصل
کوه و دشت گسترش می یابد. چین خوردگیهای البرز که در دماوند و توچال قد
راست می کنند سایه بر شهر آفتاب افکنده اند و به لطف لطیف نسیمی که از
حواشی دامنه های ارتفاعات می وزد تهران نفس می کشد. ده جماران میراث به جای
مانده از باغستانهای تهران عصر صفویه است که چهره معماری کنونی آن نشانه
درهم آمیختن سنت و تجدد است.
هنوز هم از زاویه برج و باروی معماری جدید
بافت قدیمی ده جماران با دیوارهای سنگی و کاهگلی به چشم می آید و از کوچه
های تنگ و مشجر آن نسیم موسیقی آواز پرندگان به پرده های گوش می وزد.
منزل اجاره ای امام یک ساختمان آجری ساده با حیاطی به مساحت
تقریبی 40 متر مربع است، اتاق پذیرایی امام با یک کاناپه و طاقچه ای ساده،
به اتاقی متصل است که مجموعه محل زندگی و ملاقات های امام را تشکیل می داد.
از امتیازات این بیت مجاورت آن با حسینیه جماران بود که بعد از استقرار
حضرت امام در این منزل، حیات خانه به وسیله یک راهروی موقت به بالکن حسینیه
متصل گردید که همواره مشتاقان زیارت آن وجود ربانی با حضور در حسینیه جماران از برکت مصاحبت و فیض رهنمودهای انسان ساز آن حضرت بهره مند می شدند.
ساختمان حسینیه جماران در سال 1275 هجری قمری توسط آیت الله مرحوم سید
ابراهیم جمارانی وقف گردید و در سال 1355 هجری شمسی به همت اهالی جماران
بازسازی شده است.
با توجه به اینکه حسینیه قبل از اقامت حضرت امام در دست بازسازی بود و
امر گچکاری آن پس از اقامت ایشان باید انجام می شد ولی حضرت امام با این
اقدام مخالفت می کنند و می فرمایند تا من زنده هستم، اینجا گچ نمی خواهد.
ایوان حسینیه حدود 2 متر از سطح زمین فاصله دارد و درب نصب شده در ایوان
به حیاط منزل امام گشوده می شود «کلمة الله هی العلیا» و صندلی حضرت امام
دو تکیه گاهی بودند که یکی روح و دیگری جسم ایشان را نگاه می داشتند. حسینیه
جماران با قدمت حدود 140 سال با پنجره ها و در قوسی شکل و مشبک به اسرار
امام سادگی خود را حفظ کرده و کفپوش آن، زیلوهایی از محل نذورات مردمی است.
